Dializa otrzewnowa

Na czym polega dializa otrzewnowa?

Dializa otrzewnowa (DO) to metoda usuwania z organizmu toksyn i nadmiaru płynów wykorzystująca naturalną zdolność filtracyjną błony otrzewnej wyściełającej od wewnątrz jamę brzuszną. W błonie tej znajdują się malutkie otwory przez które szkodliwe produkty przemiany materii mogą być usuwane z organizmu.

Dializę wykonuje się napełniając jamę otrzewnej płynem dializacyjnym. Płyn jest podgrzewany do temperatury ciała na specjalnych podgrzewaczach w dializie ręcznej (CADO) lub automatycznie przez cykler w dializie automatycznej (ADO). Następnie płyn dializacyjny przepływając przez cewnik (niewielką, miękką silikonową rurkę) trafia do wnętrza jamy otrzewnej, gdzie w procesie dyfuzji i konwekcji dochodzi do oczyszczenia krwi. Ten rodzaj dializy jest możliwy ponieważ krew płynąca przez naczynia krwionośne błony otrzewnej jest w stanie oddawać do płynu dializacyjnego nadmiar wody oraz szkodliwe produkty przemiany materii.

Przed rozpoczęciem dializy ręcznej i automatycznej pacjent jest dokładnie przeszkolony przez ośrodek prowadzący terapię. Lekarz i pielęgniarka upewniają się, że pacjent poprawnie wykonuje kolejne kroki wymiany oraz wie jak dbać o ujście cewnika, co zapewnia bezpieczeństwo terapii i minimalizuje ryzyko powikłań. W CADO pacjent uczy się jak poprawnie dokonywać wymian, w ADO dodatkowo jak korzystać z cyklera. Większości pacjentów samodzielne wykonywanie wymian i obsługa cyklera nie sprawia trudności.

W razie wątpliwości lekarz lub pielęgniarka są dostępni pod telefonem. Ponadto w terapii ADO lekarz nefrolog i pielęgniarka dializacyjna mają dostęp do specjalnej platformy z danymi terapii i mogą zdalnie monitorować przebieg terapii, w razie potrzeby modyfikować przepis terapii czy skorygować nieprawidłowe zachowania pacjenta lub zaprosić pacjenta na wizytę kontrolną jeśli stwierdzą taką potrzebę. Standardowo wizyty kontrolne w poradni odbywają się najczęściej raz na 6-8 tygodni.

Kto może być leczony?

Dializa otrzewnowa jest dostępna dla większości chorych z niewydolnością nerek i jest w pełni refundowanym rodzajem leczenia. Istnieje niewiele przeciwwskazań natury medycznej, które nie pozwalają na leczenie DO, a jedno z nich to przebycie w przeszłości dużego zabiegu chirurgicznego w obrębie jamy brzusznej. Pacjenci wybierający tę metodę cenią sobie swobodę i niezależność jaką daje dializa otrzewnowa, ponieważ zabiegi wykonywane są w domu, podczas snu, co nie odbija się negatywnie na ich życiu zawodowym, a dzięki mobilności sprzętu do przeprowadzania dializy są w stanie podróżować. Z tego rodzaju dializoterapii korzystają również dzieci, które dzięki ADO leczą się w nocy, by w ciągu dnia aktywnie funkcjonować i chodzić do szkoły.

Poznaj historię Pana Mirka Poznaj historię Ani   Poznaj historię Marcina  Poznaj historię pana Hipolita Poznaj historię pani Ani

Przygotowanie do dializy otrzewnowej

Dializa otrzewnowa wymaga jednorazowego niewielkiego zabiegu operacyjnego, podczas którego wytworzony zostanie dostęp do wnętrza jamy otrzewnej. W znieczuleniu miejscowym lub ogólnym lekarz wprowadza miękką, plastikową rurkę do brzucha – tak zwany cewnik. Ujście cewnika z jamy brzusznej na skórę znajduje się zazwyczaj nieco poniżej i w bok od pępka, choć lokalizację można ustalić indywidualnie mając na względzie potrzeby, przyzwyczajenia i wygodę pacjenta. Miejsce ujścia cewnika na skórę jest zabezpieczane opatrunkiem.

Metody dializy otrzewnowej

W dializie otrzewnowej wyróżniamy dwie metody: ręczną oraz automatyczną. Obie metody przeprowadzasz własnoręcznie w warunkach domowych.

CADO to inaczej ciągła ambulatoryjna dializa otrzewnowa. Ambulatoryjna oznacza w tym kontekście, że pacjent nie jest leczony w szpitalu. Zabiegi wymiany płynu dializacyjnego odbywają się zazwyczaj czterokrotnie w ciągu doby, przez 7 dni w tygodniu, a każda z wymian trwa około 40 minut.

ADO oznacza automatyczny proces dializy, który wykonywany jest w nocy podczas snu, co znacznie podnosi komfort życia ponieważ w ciągu dnia pacjent nie musi już przeprowadzać żadnych wymian. Aparat kontroluje czas dializy, automatycznie drenuje „zużyty” płyn oraz napełnia jamę otrzewnej kolejną porcją płynu. Pacjent podłącza się samodzielnie do aparatu wieczorem i odłącza rano. Leczenie jest wykonywane co noc i zajmuje ok. 8-10 godzin. Aparat do wykonywania tego rodzaju dializy, zwany cyklerem, jest przenośny, więc można go zabrać ze sobą wszędzie, płyny dializacyjne zaś w przypadku CADO i ADO mogą zostać dostarczone do miejsca wskazanego przez pacjenta – również w miejsce wakacyjnego wypoczynku.

Instrukcje ADO

Instrukcja ADO.pdf
1.ADO Konfiguracja wstępna
2.ADO Przygotowania do zabiegu
3.ADO Zakończenie zabiegu
4.ADO Wcześniejsze zakończenie zabiegu
5.ADO Drenaż ręczny
6.ADO Procedura obejścia

Instrukcja CADO

Wymiana płynu w CADO

Państwowe szpitale oferujące dializę otrzewnową

Dostawy domowe

Płyn niezbędny do wykonania dializy będzie dostarczany do pacjenta do domu cyklicznie, zgodnie z harmonogramem ustalonym z ośrodkiem dializ. Dostawy będą realizowane z zachowaniem najwyższych standardów transportu przez przeszkolonego kierowcę. Zależy nam, aby pracownik, dostarczający produkty był osobą, na której pomoc pacjent zawsze możesz liczyć. Kierowca wniesie towar i odłoży go we wskazane miejsce, ustawi według dat ważności oraz sprawdzi stan zapasów płynów.

Jeżeli pacjent planuje wyjazd służbowy lub wakacyjny, firma Baxter dostarczy potrzebne produkty w dowolne miejsce w Polsce i na świecie.

Jesteśmy w stałym kontakcie z ośrodkami dializ. W przypadku zmiany terapii automatycznie dostosujemy dostawy do nowego przepisu terapii.

Wszystkie usługi są bezpłatnie dla pacjenta.

Podsumowanie

Dializa otrzewnowa jest wybierana przez osoby, które nie chcą rezygnować z życia zawodowego i podróży. Dzięki tej metodzie pacjent zachowuje kontrolę nad własnym życiem, może prowadzić leczenie w dogodnym czasie, w oparciu o indywidualny plan dnia. Terapia nie wymaga wkłuwania igieł ani ciągłego dojeżdżania do ośrodka dializ na wielogodzinne zabiegi. Producent płynu dializacyjnego dostarczy go do pacjenta w zalecanych dawkach lub dowiezie do dowolnego miejsca na świecie jeśli pacjent zaplanuje podróż.

Aktywność w czasie terapii ma niebagatelny wpływ na samopoczucie i motywację do walki z chorobą. Dializa otrzewnowa jest również zalecaną terapią dla dzieci, które najczęściej korzystają z terapii ADO, by w ciągu dnia móc normalnie funkcjonować, chodzić do szkoły i spędzać czas z rówieśnikami.

Data zatwierdzenia materiału: marzec 2019
PLMP/MG232/19-0003